Γράμμα σε μια υποψήφια καπετάνισσα

Με αφορμή ένα σχόλιο που μας άφησαν στο γκρουπ ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΕΣ στο face book. Σχόλιο γραμμένο από ένα νέο κορίτσι που σκέφτεται να δώσει εξετάσεις στις ΑΕΝ και έλεγε τα εξής:

"άκουσα πως οι Ναυτιλιακές Εταιρίες από του χρόνου δεν θα παίρνουν πλέον γυναίκες..ισχύει κάτι τέτοιο;;"

Στη συνέχεια και στο διάλογο που αναπτύχθηκε το κορίτσι εξήγησε πως ναι μεν θέλει να γίνει ναυτικός αλλά αν είναι να δυσκολευτεί να βρει καράβι για το εκπαιδευτικό ταξίδι και αργότερα και για να εργαστεί, θα το σκεφτεί πολύ, προσθέτοντας πως η πληροφορία που άκουσε για τα σχέδια των ναυτιλιακών εταιρειών της κόβει τα φτερά...


ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΥΠΟΨΗΦΙΑ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΑ:


Καλό μου κορίτσι. Αν περιμένεις να σου πούμε ψέματα πως η παρουσία της γυναίκας στα καράβια έχει πλέον γίνει θεσμός και δε θα αντιμετωπίσεις κανένα πρόβλημα διάκρισης λόγω του φύλου σου, κακώς περιμένεις. Καμία γυναίκα ναυτικός ως τώρα δε βρήκε το δρόμο προς τη γέφυρα στρωμένο με ροδοπέταλα. Για μας σε κάθε βήμα περίσσευαν τα αγκάθια και μόνο. Και ως προς την αναζήτηση εργασίας και μέσα στο καράβι. Πολλές αναγκάστηκαν λοιπόν κάποια στιγμή να εγκαταλείψουν τη θάλασσα. Όμως ειλικρινά δε μου έτυχε άλλη φορά να βλέπω μια κοπέλα έτοιμη να τα εγκαταλείψει πριν καν ξεκινήσει. Αντίθετα όσες κατάφεραν να φτάσουν στην κορυφή διακρίνονταν για την ιδιαίτερη πίστη τους πως θα πετύχουν το στόχο τους. Είναι το πρώτο απαραίτητο προσόν αυτό, η αυτοπεποίθηση, και μετά όλα τα άλλα.

Να προσθέσω ότι στο γκρουπ αυτό συμμετέχουν πέντε γυναίκες πλοίαρχοι και δύο υποπλοίαρχοι. Γυναίκες που ξεκίνησαν για τη θάλασσα όταν το κλίμα για τις γυναίκες ήταν ακόμη πιο αρνητικό απ' αυτό που είναι σήμερα. Γιατί τότε οι ναυτιλιακές εταιρείες δικαιολογημένα ίσως έβλεπαν με καχυποψία τις γυναίκες αφού το επάγγελμα ήταν καθαρά αντρικό. Αλλά και για την κάθε γυναίκα εκείνη την εποχή ήταν "τρέλα" να κυνηγάει να κατακτήσει ένα αντρικό προπύργιο. Κι όμως. Αυτές οι γυναικάρες δεν το έβαλαν κάτω. Πολέμησαν. Κάποιες για μεγάλα διαστήματα αναγκάστηκαν να εργαστούν και σε επαγγέλματα της στεριάς μέχρι να τους δοθεί η ευκαιρία να συνεχίσουν.

Σαφώς και είναι και θέμα τύχης και  όχι αποκλειστικά  επιμονής. Δεν είναι μόνο η άρνηση των εταιρειών που μπορεί να μπει εμπόδιο στο δρόμο μιας γυναίκας που θέλει να κάνει καριέρα στη θάλασσα. Εξίσου βάζουν τρικλοποδιά οι προσωπικές σχέσεις, η οικογένεια, η μητρότητα, η υγεία κλπ. Και σίγουρα η πορεία εξαρτάται και από τις προσωπικές ικανότητες. Άλλο πράγμα το θέλω να γίνω πλοίαρχος και άλλο το μπορώ και έχω τα κότσια.

Από κει και πέρα. Οι ναυτιλιακές εταιρείες νοιάζονται μόνο να κάνουν τη δουλειά τους και να βγάλουν χρήματα. Όπως όλες οι εμπορικές εταιρείες. Λίγο τις ενδιαφέρει αν είσαι γυναίκα ή άντρας. Αρκεί να θεωρήσουν πως η πρόσληψή σου θα υπηρετήσει τους στόχους που ανέφερα. Να είσαι ικανή για το πόστο που θα σου αναθέσουν και οικονομικά να αποτελείς συμφέρουσα λύση. Ως προς το τελευταίο λοιπόν, το οικονομικό σκέλος, αυτό που έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια είναι η άρση του καμποτάζ. Το ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2010 ο Γεώργιος Παπανδρέου και η Λούκα Κατσέλη, υπουργός εκείνη την περίοδο στο αντίστοιχο υπουργείο. Η άρση του καμποτάζ δίνει στους εφοπλιστές το ελεύθερο να προσλαμβάνουν αλλοδαπούς χωρίς τους περιορισμούς που ίσχυαν παλιότερα. Η εφαρμογή ξεκίνησε από τα κρουαζιερόπλοια και τώρα πλέον επεκτείνεται ακόμη και στα επιβατικά πλοία που εκτελούν πλόες εντός Ελλάδας.

Πρόκειται λοιπόν για πολιτική επιλογή και έχει να κάνει με την ασυδοσία του κεφαλαίου και όχι απλοϊκά με το φύλο των εργαζομένων. Πολιτική που δεν πλήττει μόνο τους ναυτικούς αλλά όλους τους εργαζόμενους στην Ελλάδα. Όλα σήμερα όπως έγραψες είναι ρευστά. Κανείς νέος δεν είναι σίγουρος πως θα σπουδάσει ένα επάγγελμα και θα καταφέρει να το ασκήσει. Χιλιάδες είναι άνεργοι, άλλοι απασχολούνται σε διαφορετικές θέσεις εργασίας, πολλοί φεύγουν για το εξωτερικό αναζητώντας εκεί καλύτερο μέλλον. Και όσοι εργάζονται παίρνουν ένα ξεροκόμματο. 400 ευρώ, ανασφάλιστοι, χωρίς εργασιακά δικαιώματα και διαρκώς με το άγχος της απόλυσης.

Αν λοιπόν ήμουν σήμερα στην ηλικία σου, και αγαπούσα τη θάλασσα, ξέροντας όλα αυτά, πόσο μαύρο είναι το μέλλον μου και στη στεριά, θα βούλωνα τα αυτιά μου σε όσους θέλουν να με απογοητεύσουν πριν καλά καλά ξεκινήσω. Και θα έδινα τη μάχη. Χωρίς να πετάω στα σύννεφα. Πως θα είναι όλα εύκολα. Αλλά με σύνθημα το "Η δυνατή θέληση δαμάζει τις δυσκολίες", όπως έλεγε και το θέμα στην έκθεση για τις πρώτες γυναίκες που έδωσαν εξετάσεις σε ελληνικές δημόσιες σχολές πλοιάρχων. Ή και με τα λόγια του ποιητή: "Εύκολη λεία δεν τη ζυγώνω, το δυσκολόπαρτο μ' ευφραίνει μόνο."

Τι θα γίνει παρακάτω; Αυτό κανείς δεν μπορεί να στο εγγυηθεί και να το προεξοφλήσει. Αύριο μπορεί να ερωτευθείς έναν στεριανό, να έρθει ένα παιδί, να παρουσιαστεί κάποιος άλλος σοβαρός λόγος που να σε αναγκάσει να βγεις στη στεριά. Ή και να βρεις κάτι καλύτερο να κάνεις εδώ έξω και να παρατήσεις τα καράβια. Πχ να μπεις στο λιμενικό, στη ναυτική εκπαίδευση, στα γραφεία μιας ναυτιλιακής εταιρείας, σε οργανισμούς που έχουν σχέση με τη θάλασσα και τα καράβια. Όποιος ξεκινά από τις ΑΕΝ δε σημαίνει πως αποκλειστικά στοχεύει να γίνει αξιωματικός εμπορικού ναυτικού. Υπάρχουν και άλλοι προορισμοί που η θαλάσσια υπηρεσία είναι καλό προσόν και προσμετράται. Πχ κάποια μέλη του γκρουπ έχουν ήδη προχωρήσει σε μεταπτυχιακές σπουδές που σχετίζονται με τη ναυτιλία. Προϋπόθεση βέβαια είναι σε κάθε σου βήμα να φροντίζεις να αποκτάς το μάξιμουμ των προσόντων. Πχ αν καταφέρεις να μπεις πρώτη στη σχολή και να πάρεις καλές βαθμολογίες  σπουδάζοντας εκεί, θα είναι πιο εύκολο να βρεις και καράβι. Και εύκολο να συνεχίσεις σπουδές αργότερα ή να δώσεις εξετάσεις και να προσληφθείς σε κάποιο σχετικό κλάδο. Μετράνε επίσης και τα πρόσθετα προσόντα, η γλωσσομάθεια, η καλή γνώση υπολογιστών κλπ.

Όντας σήμερα στα 52 μου χρόνια και κρίνοντας και από την προσωπική μου διαδρομή αλλά και την πορεία ζωής των συσπουδαστριών μου στη σχολή πλοιάρχων, κρίνω ότι όσες πραγματικά το πάλεψαν, ακόμη και αν χρειάστηκε κάποια στιγμή να εγκαταλείψουν τη θάλασσα, δε ζημιώθηκαν στο ελάχιστο που σπούδασαν στη σχολή αυτή. Και ειδικά από την πείρα που απέκτησαν εργαζόμενες στα πλοία. Αποκτήσαμε χρήσιμα προσόντα για τη ζωή μας και καταφέραμε η καθεμιά να πετύχει  στο δύσκολο αγώνα της επιβίωσης και της επαγγελματικής καταξίωσης.  Όλα όμως είναι θέμα προσπάθειας. Να το πολεμάς την κάθε στιγμή. Να μη γονατίζεις στις δυσκολίες, να μη βολεύεσαι και επαναπαύεσαι στα εύκολα. Να είσαι την κάθε στιγμή καπετάνισσα, ακόμη και όταν αφήσεις το καράβι, και να έχεις σύνθημα το "Ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται". Καλή σου επιτυχία...

________________________

Αυτά προς το νέο κορίτσι. Την τελειόφοιτη λυκείου που σκέφτεται να δώσει εξετάσεις στις ΑΕΝ. Αλλά προβληματίζεται από όσα οι ναυτιλιακές εταιρείες διαδίδουν. Της μιλήσαμε με τη γλώσσα της αλήθειας, χωρίς να της κρύβουμε τις δυσκολίες που την περιμένουν αλλά και δείχνοντάς της τον τρόπο να τις ξεπεράσει. 

Για τους άλλους όμως; Τι πρέπει να πούμε; Για όσους ευθύνονται για τη σημερινή κατάσταση αλλά και όσους διαδίδουν φήμες για να κόψουν τα φτερά των νέων; Και φήμες που δε λένε την αλήθεια αλλά προσπαθούν να παρουσιάσουν το ζήτημα ως θέμα φύλου! Δε λένε δηλαδή ευθέως πως οι εφοπλιστές έχουν πάρει την απόφαση να πετάξουν έξω από τα καράβια όλους τους Έλληνες, και γυναίκες και άντρες. Δε λένε και δεν παραδέχονται πως η μεγάααααααλη ελληνική ναυτιλία έχει σκοπό από δω και πέρα  να δίνει ψωμί μόνο σε πακιστανούς, ινδούς, φιλιππινέζους, ρουμάνους και άλλους αλλοδαπούς. 

Κατά τα άλλα κλαυθμυρίζουν που οι νέοι δεν επιλέγουν ναυτικές σπουδές. Και όπου να 'ναι, να τελειώσουν και οι εκλογές, θα μας αρχίσουν και πάλι το παραμύθι από τις τηλεοράσεις, με τις χιλιοπαιγμένες διαφημίσεις που καλούν τα νέα παιδιά να κάνουν μεγάααααααλη καριέρα στη μεγάαααααααλη μας ναυτιλία! Σα δεν ντρέπονται, λέω εγώ... 

Και να ντρεπόμαστε και όλοι εμείς στο βαθμό που καταπίνουμε αμάσητα τα παραμύθια τους. Και ακόμη περισσότερο στο βαθμό που τους επιτρέπουμε να υλοποιούν τις αντιλαϊκές τους πολιτικές. 

Σε μια βδομάδα έχουμε εκλογές. Για νέα κυβέρνηση στον τόπο. Οι καπετάνισσες δεν ξεχνάμε ποιοι μας κατάντησαν στο σημερινό μαύρο χάλι. Και "μαύρο" θα είναι και η δική μας απάντηση. Σε όλους αυτούς που στήριξαν το μνημόνιο και έβαλαν μπρος την άρση του καμποτάζ με ολέθρια αποτελέσματα για τους  έλληνες ναυτικούς. Αυτούς που παριστάνουν ότι θέλουν να σώσουν την Ελλάδα μα στη δική τους Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται ο ελληνικός λαός. Μόνο το κεφάλαιο και οι εφοπληστές (και ορθογραφία γνωρίζω). 

Ας μας απαντήσουν όλοι αυτοί. Πώς γίνεται να αντιμετωπίζει τέτοια οικονομική κρίση και τέτοια ανεργία η χώρα που διαθέτει τη μεγαλύτερη εμπορική ναυτιλία; Τι έκαναν για να αξιοποιήσουν αυτό το τεράστιο ατού της χώρας; 

Ρωτάει ένας άνθρωπος που πετάχτηκε από τα καράβια στην ανεργία από τα πρώτα κιόλας βήματα του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Το 1982. Αυτούς που τώρα μας λένε ότι όλοι μαζί τα φάγαμε!!! Αυτούς που διέλυσαν τα πάντα. Τα λαμόγια και τους μιζαδόρους. Που έφτιαξαν και νόμους για να παραγράφονται τα αδικήματά τους. Βλέπε περίπτωση Μαντέλη και βλέπε ισχυρισμούς Άκη Τζοχατζόπουλου. Αυτούς που εξακολουθούν να παίρνουν παχυλούς μισθούς ως πατέρες του έθνους και ακόμη πιο παχυλές συντάξεις! Όταν ο κοσμάκης καλείται να ζήσει με 400 ευρώ και έναν εργαζόμενο σε κάθε σπίτι. Και να πληρώνει και χαράτσια για το ίδιο του το σπίτι που έχτισε με ιδρώτα. 

Αυτούς θα ξαναψηφίσουμε; Θα καταπιούμε και πάλι το παραμύθι; 

Ε, τότε θα είμαστε άξιοι της "τύχης" μας!